نوشته‌های دل‌آرام

۴۲ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «نویسندگی» ثبت شده است

روز ۶۷ - فلان و بیسار!

من از داستان‌های زندگی آدم‌های دور و برم، چه دوست و چه فامیل بی‌خبرم. چون فکر می‌کنم خب که چی؟ به من چه فلانی، چی کار کرده. سوال نمی‌پرسم که مبادا شروع کنن به داستان گفتن. برخلاف این داستان و طنز و فیلم‌هایی که نشون می‌دن دخترها روزی دو ساعت با مامانشون حرف می‌زنن، من هفته‌ای یه بار به مامانم زنگ می‌زنم، اونم اگه کاری نداشته باشم و یکم حرف بزنم؛ بگم سلام، خوبی؟ خب خدا رو شکر. خداحافظت. نمی‌خوام بگم خوبه، خیلی هم بده! شاید بعدا پشیمون بشم از اینکه بیشتر حرف نزدم. فقط گفتم که بدونید همیشه استثناء وجود داره. انقدر نگید دخترا فلان، پسرا بیسار!

***

امروز پشت تلفن بعد از عمری - شاید هر چند سال یه بار که من پا بدم - شروع کرد به گفتن یه داستانی، که فلانی فلان کارو کرده، فلان شده، اون یکی اومده می‌گه اگه من مُردم بدون به فلانی انقدر قرض داشتم. دوباره فرداش اومده می‌گه اگه من مُردم فلان. بعد هم تند تند بقیه‌ی داستان‌ها رو می‌گه ولی من انگار همین‌جای حرف، به پای ذهنم یه وزنه‌ی بتنی می‌بندن، دیگه نمی‌تونم باهاش همراهی کنم. به قول دوستمون، تکه‌های پازل تکمیل شده بود.

دهانمو بسته بودم، مثل ابر بهار اشک می‌ریختم. در حالی که با فشار دادن دندون‌هام بهم انرژی گریه رو بدون صدا تخلیه می‌کردم، از ترس اینکه نگه چرا ساکت شدی و اون وسط مجبور شم حرف بزنم، با دهانم می‌گفتم اوهوم اوهوم. من برای مسائلم گریه نمی‌کنم معمولا. چی بشه، احیاء، روضه، فیلمای مجید مجیدی ببینم از شدت احساسی که توی فیلم موج می‌زنه گریه کنم، بازم نه برای مسائلی که توی فیلم هست. من برای مسائلم می‌جنگم و تحمل می‌کنم. نهایتا مثل یکی از پست‌های قبلی مغزم سیگار می‌کشه! ولی این بار دست خودم نبود.

می‌گن به خواب اعتنا نکنید. می‌گن توی خواب غیر از صادقه‌هاش که معمولا آدم یادش نمی‌مونه، هر چیزی معنی خودش رو نمی‌ده. آب روشنایی‌ه. دندون افتادن اصلا خوب نیست؛ اگه از جلو باشه فامیل درجه یک‌ت می‌میره، اگه فلان، یعنی بهمان.

توی یکی از خواب‌های من، توی یه فضای واقعی بدون هیچ نشونه‌ای از خواب‌های تخیلی یا سریالی من، فلانی آدم‌های نزدیکش رو جمع می‌کنه، می‌شینیم. می‌گه منو ببخشید؛ بابت همه‌ی کوتاهی‌هام. می‌خوام وصیت کنم. دیگه نمی‌دونم چی می‌گه چون انقدر برام این حرف‌ها غیر قابل تحمله که توی خواب از اون اتاق می‌رم بیرون و تا وقتی بیدار شم فقط گریه می‌کنم.

برعکس همیشه دلم می‌خواست این داستان‌های خاله زنکی انقدر ادامه پیدا کنه تا من بتونم به خودم مسلط بشم؛ نمی‌دونم چرا دوباره یادش می‌افتاد می‌گفت فلانی گفته اگه من مُردم...!

این خواب رو برای هیچ‌کس تعریف نکردم ولی از ذهنم بیرون نمی‌رفت. چند روز بعد خواب دیدم توی یه مراسم گرامی‌داشت‌طوری هستم می‌گن فلان مُرده! من انگار منگ شدم، یکم تلو تلو می‌خورم بعد می‌زنم تو سر خودم که من می‌دونستم! چرا نگفتم. صبح که از این خواب بیدار شدم فهمیدم که شاید از فکر زیاد به خواب قبلی بوده و البته این‌که برخلاف خواب قبل کلی قسمتای تخیلی توی این خواب بود. (وقتی این پاراگراف رو برای بازبینی می‌خوندم یادم افتاد این صحنه‌ی خوانش رو توی خواب دیدم!)
انقدر اشک ریخته بودم که چشم‌هام تار شده بود، در عین حال برای اینکه اطرافیان خیلی شک نکنن، رفته بودم سر یخچال، در حالی که مثل ابر بهار گریه می‌کردم، خرما خوردم، یکی دو تا پنج تا، آب خوردم، هنوز اشک می‌ریختم. حسی که پشت گریه بود یکم آروم شده بود ولی من همینطور اشک می‌ریختم. این وسط فکرهای مسخره هم به ذهنم می‌رسید که هنوز سیگنال مغز به چشم نرسیده که بس کن! یا فکرهای شاعرانه که این چشم دیگه به دستور مغز نیست که گریه می‌کنه بلکه به خاطر ترس از اینه که بعد از این همه مدت، باید عادت کنه دیگه این آدم رو نمی‌بینه! وضعیت خنده‌داری شده بود که مزه‌ی زهرمار می‌داد!
خاصیت نوشتن یا تعریف کردن اینه که وقتی یه بار، دو بار از اول تا آخر ماجرا رو می‌گی اون هیجان و هول ماجرا کم می‌شه. وقتی این کارو نکنی همیشه درگیر اوج داستانی و نمی‌تونی از اون حس بیرون بیای و از بیرون بهش نگاه کنی و یه تصمیم درست براش بگیری!


پ.ن.۱: این نوشته به دلیل پایین بودن سرورهای بیان یک روز دیرتر منتشر شد.

پ.ن.۲: لطفا ننویسید بعدش چی شد؟! بعدش قرار نیست اتفاقی بیفته! یعنی خدا نکنه.

پ.ن.۳: صدقه هم دادم.

۱ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰

روز ۶۶ - برخورد با عقب مونده‌ها!

یکی از روزایی که توی تاکسی نشسته بودم، رادیو یه برنامه داشت – نمی‌دونم اسمش چی بود؛ چون از اول برنامه توی تاکسی نبودم. – که با یه روانشناس حرف می‌زد و اولین سوالش این بود که آقای دکتر از افتخارات‌تون بگید. این سوال که بعدا به نظرم هماهنگ شده بود، جواب جالبی داشت. آقای دکتر گفت بزرگترین افتخار من اینه که کار عقب مونده ندارم.

برای من که استاد overestimate کردنم این جمله کاملا معنی داشت و عمیقا درکش می‌کردم. انگار یه دستگاه تولید کار جدید توی ذهنم دارم که همینطور بی‌وقفه تولید می‌کنه. اصلا فرصت بازیگوشی ندارم. کارهام رو رها کنم، سرعت تولید کارهای جدید به حدی‌ه که ممکنه یه حادثه‌ی منای ذهنی رخ بده! البته مدتی‌ه که این مورد رو کنترل کردم. خیلی بهتر شده اما همچنان یه سری کار عقب مونده دارم.

کارهای عقب مونده فقط به این دلیل بد نیستن که یه سری کار باید انجام می‌شده و نشده بلکه وجودشون توی مغز، انرژی ذهنی مثبت آدم رو هورت می‌کشه. اگه مبانی پردازش‌های کامپیوتری رو می‌دونستید می‌تونستم بگم که یه سری background process هستن که cpu رو ول نمی‌کنن حتی اگر به زور ازشون بگیرید، دوباره سر و کله‌شون پیدا می‌شه. به زبان ساده مثل این می‌مونه که ساعتی دوبار یکی در بزنه و از اهمیت انجام کارش بگه و همونجا پا وایسه تا انجامش بدین؛ حتی اگه جواب زنگ در رو ندید ساعتی دو بار زنگ می‌زنه! حالا تعداد این کارها رو از یکی به چندتا برسونید. نه تنها روان‌پریش می‌شید بلکه ذهن‌تون از کاری که انجام می‌دید هم منحرف می‌شه. یه مقاله توی مدیوم می‌خوندم که نوشته بود ۲۰ دقیقه طول می‌کشه تا ذهن منحرف شده از موضوع، دوباره روی اون متمرکز شه. context switching cost! (در پرانتز، به همین خاطر سعی کنید چندتا کار رو باهم انجام ندید تا بتونید از حداکثر کارایی مغز استفاده کنید.)

اینا رو گفتم که بگم امروز یکی از کارهای مهم عقب مونده‌مو انجام دادم و بعدش هم ۲ ساعت مشتی خوابیدم، الان توی مغزم عروسی‌ه! مهمونا به صرفِ خاطره‌ی شیرینی و شام دعوتن! :))

هروقت حس می‌کنم کلافه‌ام و نمی‌تونم کاری انجام بدم می‌رم سراغ یکی از کارای عقب‌مونده و قطعا قبلش دستگاه تولید کار جدید رو از برق می‌کشم! موندگاری کارها توی ذهن یه اینرسی به وجود میاره که آدم رو برای انجام اون کار مقاوم می‌کنه و کم کم حجم کار توی مغز بیشتر و بیشتر به نظر میاد. دقت کنید: به نظر میاد! هرچی کار بیشتر عقب بیفته شروع کردن‌ش سخت‌تر می‌شه. واقعیت اینه که باید مقاومت رو شکوند و رفت سراغ کار. قطعا اون کار عقب مونده، سریعتر از اون تخمین ذهنی انجام می‌شه و حس خوشایندی داره. یه باری از روی دوشِ ذهنِ آدم برداشته می‌شه. البته این مختص انجام کار عقب افتاده نیست، هر کاری که توی برنامه‌تون بوده رو انجام می‌دید همین حس رو داره.

در پایان، می‌خوام از راه حلی که overestimate یا بیش از منابع زمانی/انرژی بدنی برنامه‌ریزی کردن رو تونستم باهاش بهتر کنم، بگم و این بود که با کمک یه برنامه‌ی time track شروع و پایان هر کارم رو ثبت کردم و بعد از چند هفته، زمان انجام شدن کارها رو بررسی کردم. قطعا با قلم و کاغذ هم می‌شه این کار رو انجام داد ولی این برنامه‌ها میانگین زمانی برای هر کار رو درمیارن و نمودار می‌کشن و از این مدل کارا که بررسی رو راحت‌تر می‌کنه. این راه حل کمک کرد تا دید واقعی به زمان انجام کارهای یادداشت شده پیدا کنم. علاوه بر این، فعالیت دستگاه تولید کار یا هر منبع دیگه‌ای که خارج از برنامه، کار تولید می‌کرد رو زیر نظر گرفتم و همون لحظه‌ی اول یه نه گفتم و ۹ ماه به شکم نکشیدم؟! در واقع کارها و علتی که باعث به وجود اومدن نیاز به اون کار شده بود رو یه جایی یادداشت کردم؛ چون معمولا ایده‌های خلاقانه هم بین اون کارا هست و بعدا به درد می‌خوره. یادداشت کردن یعنی در انتظار بررسی و اولویت‌بندی؛ و نه در انتظار انجام شدن!

۵ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰

روز ۶۵ - استاد جدید

من از اون دسته آدمام که از جلسه‌ی دوم کلاس فرصت می‌کنم خود واقعی‌م رو نشون می‌دم.

جلسه‌ی اول وقتی در کلاس باز می‌شه و استاد میاد توی کلاس، کره‌ی چشم‌هام با صدای قیژ قیژی توی حدقه می‌چرخه و استاد رو نشونه می‌گیره. توی مغزم یه کادر سبز باز می‌شه و یه سری اطلاعات در یه طرف تصویر زیر هم نوشته می‌شن:

فلان فلانی
به نظر میانسال
قد بلند
موهای مشکی
شکل بدن، توت فرنگی – پاهای لاغر و شکم بزرگ –
وقتی استاد راه می‌ره تا سر جاش بشینه/بایسته نوع راه رفتن ضبط می‌شه.

وقتی استاد جاش رو پیدا کرد، دوباره چشمم با قیژ قیژ کردن، جلو و عقب می‌ره، فوکوس می‌کنه، از سرِ استاد شروع به تحلیل می‌کنه:
موها حالت‌دار،
سشوآر کشیده،
به نظر هفته‌ی پیش کوتاه شده.
فرق سر کج و خیلی معمولی باز شده. => احتمال مذهبی بودن یا فرهیختگی!

کره‌ی چشمم آروم آروم به سمت پایین حرکت می‌کنه و این نوشته‌ها مثل فیلم‌های جاسوسی آمریکایی که در پایین صفحه مکان و زمان رو نمایش می‌دن، حرف به حرف توی ذهنم میان:
چشم‌های روشن
عینکی
صورتی نه چندان چاق
ته‌ریش + ظاهر موها => احتمالا پایبند به اصول اسلامی
پیراهن مردانه به رنگ گلبهی تند + پایبند به اصول اسلامی => ولی روشن و باز
دکمه‌ی یقه باز
سر آستین پهن
چشمم زوم می‌کنه و می‌گه: جنس پارچه شبیه لباس‌های ایرانیه.
پیراهن برای اولین باری‌ه که بعد اتو شدن پوشیده شده.
یه حلقه‌ی ساده
دست‌بند چرمی پنهان زیر آستین؟! => احتمالا تاثیر فضای هنر یا دوستان هنری که در فضای رسمی کلاس فرصت بروز نداشته.
شلوار پارچه‌ای ایرانی
چشمم زوم می‌کنه و می‌گه برای بار دوم یا سوم بعد از اتو شدن پوشیده شده. بعضی از چروک‌های شلوار تازه‌تر از بقیه هستن.
کفش مردانه‌ی نوک تیز که خیلی سرسری در روزهای قبل واکس خورده.
پشت کفش واکس نخورده.

تحلیل ظاهر تمام شد. نتیجه اینکه استاد یا دانشجوی دکتراست یا مدرک دکترایش را گرفته. حداقل یک فرزند کوچک دارد.
در این مرحله چشمم می‌ره بالا و نمای متوسطی از استاد می‌گیرد تا حالات حرکت دست‌ها و بدنش را در حین حرف زدن بگیره.

گوش فعال می‌شود.
لحن صحبت استاد دوستانه و محترمانه
جملات در حال ضبط هستن و کم کم روی آنالیز شخصیت استاد تاثیر می‌ذارن.
استاد اسم و رسم شاگردها رو می‌پرسه و اکثریت خیلی یواش جواب می‌دن. استاد با حوصله دوباره اسمشونو می‌پرسه بدون اینکه اشاره کنه بقیه بلندتر بگن.
نگاه استاد و سوالاتش کنجکاوانه‌ست. هیچ نوعی از تحقیر نداره.
استاد نمایشنامه‌های چاپ نشده‌ی زیادی داره و معتقده نباید چاپ کرد چون اگه چاپ بشن قابلیت ویرایش نمایش‌نامه‌ها از بین می‌ره و غیر قابل تغییر می‌شن. یعنی نوشته‌هاش هنوز به قدر کافی خوب نشدن. گزارش به مغز، احتمال کمالگرایی وجود داره. انتظارهای خودت رو تغییر بده. احتمال تشویق شدن از سمت استاد کمالگرا کمه.
در بخشی از مثال‌هایی که بین حرفاش می‌زد، توی اتاق یه مرد، جزو وسایلش تسبیح هم وجود داره. => احتمال مذهبی بودن تقویت می‌شه.
در بخشی از حرفاش گفت که از غلط‌های املایی در نوشته‌ها به شدت بدش میاد بخصوص غلط‌هایی که به اسم محاوره وارد زبان شده. => احتمال منظم بودن و علاقه‌ی خاص به نظم. در گوشه‌ای از مغز نگهداری بشه تا با اطلاعات جدید تکمیل بشه.

این ماجرا همزمان در کنار شناسایی هم شاگردیا انجام می‌شه. عموما شناخت هم‌شاگردیا تدریجی و دیرتر اتفاق می‌افته ولی شناخت اولیه به همین صورت انجام می‌شه.

موضوع بحث استاد طبق معمول درباره‌ی این بود که ما خوب به اطرافمون توجه نمی‌کنیم و چیزها رو با جزئیات لازم نمی‌بینیم.

۵ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰